Autor Witryny/Website by: Leszek Zdrach, Autor fotografii/Photographs by: Leszek Zdrach, Kontakt/Contact: leszekzdrach@gmail.com

Most drogowy w Tczewie (Most Lisewski)

Most drogowy w Tczewie (Most Lisewski)
Foto Galeria

Most drogowy w Tczewie (Most Lisewski)

Niezwykle malowniczy most spina miejscowości Tczew i Lisewo leżące na brzegach Wisły. Jego budowę rozpoczęto w 1851 roku. Początkowo był to most kolejowo-drogowy, by po wybudowaniu obok w 1891 roku mostu kolejowego, stać się wyłącznie mostem drogowym. Ten most był pierwszym żelaznym mostem na Wiśle, posiadał ażurową konstrukcję i trzymał się na pięciu filarach. Pierwotnie przy wjeździe na most usytuowano dwudziestotrzymetrowe bramy, a na każdym z filarów wybudowano po dwie neogotyckie wieżyczki. Konstruktorem mostu był Carl Lentze, a bramy i wieżyczki zaprojektował Friedrich August Stuler. Most rozciągał się na ok.800 m (obecnie jest dłuższy o około 230 m, gdyż w 1912 roku przesunięto wały przeciw powodziowe na Wiśle), jego wysokość to 11,4 m, a szerokość to 6,3 m oraz ciężar ok. 7 tys. ton. W czasie powstania był najdłuższym mostem w Europie i jednym z najpiękniejszych na świecie.

Czas II wojny światowej

Wiadomo, że w Tczewie zaczęły się pierwsze działania II wojny światowej na ziemiach polskich. W owym czasie Tczew był ważnym węzłem komunikacyjnym, biegnąca przez miasto linia kolejowa prowadziła z Rzeszy do Prus Wschodnich. W związku z tym most był ważnym obiektem strategicznym. Niemieccy dowódcy zakładali zdobycie mostów w pierwszych dniach wojny. Pozwoliłoby to na swobodny przerzut sił do Prus, a przede wszystkim odcięcie od reszty kraju, polskiej obrony wybrzeża. Tymczasem w mieście stacjonował 2 Batalion Strzelców. Do stacjonującego oddziału w marcu 1939 przydzielono osiemnastu saperów. Wkrótce oba mosty zostały potajemnie zaminowane, a dowódca Armii Pomorze wydał rozkaz wysadzenia ich w przypadku niemieckiego ataku. W nocy 31 sierpnia miał wyruszyć pociąg z bydłem z ówcześnie niemieckiego Malborka przez polskie Pomorze do Niemiec. I tu zaczyna się intryga. Polacy w celu poprowadzenia pociągu, wysłali na granice parowóz z polską załogą. Jednak Niemcy przebrani w mundury polskich kolejarzy przejęli parowóz, a w wagonach, w których miało znajdować się bydło ulokowano oddział szturmowy, który miał po przejechaniu mostów zdobyć dworzec w Tczewie. Na szczęście polski inspektor kolejowy Alfons Runowski, który pracował na granicy Wolnego Miasta Gdańsk w Kałdowie, powiadomił telefonicznie Tczew o niebezpiecznym pociągu. Gdy w pobliskim Szymankowie kolejarze dostrzegli rakietę wystrzeloną przez polskiego inspektora celnego z Kałdow, skierowali nadjeżdżający skład na ślepy tor. Niestety kolejarze za swój czyn zapłacili wysoką cenę. Za spowodowane opóźnienie w ataku, Niemcy wymordowali jeszcze tego samego dnia kolejarzy z Szymankowa i ich rodziny.
Pierwszego września 1939 roku o godzinie 4.34 czyli 11 minut przed atakiem na Westerplatte niemiecka eskadra lotnicza z Elbląga zbombardowała Tczew, a dokładniej dworzec PKP, zachodni przyczółek mostów, koszary 2 Batalionu Strzelców oraz centrum miasta, w rejonie elektrowni. Nalot powtórzono dwa razy. W wyniku nalotów zabito i raniono ludność cywilną, kolejarzy i żołnierzy. Opóźniony pociąg z niemieckimi żołnierzami dotarł w końcu do mostu o godzinie 4.45. Polski dowódca nakazał nie otwierać bram kolejowych, a po torach podążał także pociąg pancerny. Z wagonów wyskoczyli niemieccy żołnierze i wywiązała się zacięta walka. O godzinie 5.30 do polskich obrońców dotarł rozkaz o wysadzeniu mostu i wycofaniu się, o godzinie 6.00 wysadzono przyczółek wschodni, a 45 minut później zachodni. Zburzone zostały cztery filary i konstrukcja runęła do Wisły. Tu w Tczewie rozpoczęła się II wojna światowa. Aż 40 dni potrzebowali Niemcy, aby przedostać się na drugą stronę, budując prowizoryczny most. Natomiast 2 Batalion Strzelców wycofał się na pozycje Armii Pomorze.
Po zakończeniu kampanii wrześniowej, Niemcy zabrali się do odbudowy zniszczonych mostów. Mosty jednak długo się nie ostały, gdyż 8 marca 1945 znowu zostały zniszczone - tym razem przez wycofujących się na zachód Niemców.
Po zakończeniu II wojny światowej rozpoczęto odbudowę przeprawy i 8 marca 1947 roku oddano do użytku most kolejowy. Niestety most uległ zniszczeniu pod naporem kry i runął dwa tygodnie po oddaniu do użytku. Kolejno do 1960 roku oba mosty zostały odbudowane i zmodernizowane, niestety na moście drogowym w wyniku działań wojennych zachowały się tylko cztery wieżyczki. Obecnie most kolejowy używany jest nadal a ten drugi został zamknięty dla ruchu kołowego i jest obecnie remontowany.



Tekst na podstawie www.geozone.pl/historia_tczewskich_most%C3%B3w_na_wi%C5%9Ble,artyku%C5%82y,geografia,4.html
pl.wikipedia.org/wiki/Obrona_most%C3%B3w_tczewskich

Most drogowy w Tczewie (Most Lisewski)

Pokaż Ciekawe Miejsca na większej mapie