Autor Witryny/Website by: Leszek Zdrach, Autor fotografii/Photographs by: Leszek Zdrach, Kontakt/Contact: leszekzdrach@gmail.com Zapora i Elektrownia Wodna w Pilchowicach
Zapora Wodna Pilchowice na Bobrze
Do zapory dojeżdżamy od strony Jeleniej Góry. Jadąc wąską drogą, po serii zakrętów, mijamy malowniczy most kolejowy, a naszym oczom ukazuje się piękny zalew. Auto zostawiamy na parkingu i ruszmy na koronę zapory. Będąc na koronie mamy niepowtarzalną możliwość zobaczenia z jednej strony sielankowego widoku na spokojny, wkomponowany w krajobraz zalew, a z drugiej strony spoglądamy w przepaść, która tworzy ogromny kamienny mur zapory. Ta kamienna konstrukcja jest największą tego typu zaporą wodną w Polsce i drugą, co do wysokości po zaporze nad Soliną. Geneza jej powstania przedstawia się następująco.
Po katastrofalnej powodzi z lipca 1897 roku, zaczęto poważnie myśleć nad uregulowaniem rzek w Karkonoszach. Projektem przeciwpowodziowego systemu chroniącym Dolny Śląsk zajął się prof. dr Otto Intze z Aachen. Jego projekt zakładał budowę szeregu zapór i zalewów na najbardziej newralgicznych rzekach regionu. Pracę nad budową zapory w Pilchowicach zaczęto w 1902 roku. Prace budowlane zaczęto od wykucia 383 metrowej sztolni potrzebnej do przepływu wody, następnie usypano ziemną tamę. Po przekierowaniu nurtu rzeki do ówcześnie wykutej sztolni, zaczęto wykuwać ogromny fundament. W końcu w 1908 roku uroczyście wmurowano kamień węgielny i zaczęto stawiać zaporę. Zapora jest zaporą łukową o zbliżonym do trójkąta przekroju poprzecznym, posiada 50,0 m podstawę, a jej wysokość to 62,0 m. Zbudowana została z kamieni i betonu, a kubatura muru to 275.000 m3. Ponadto posiada udostępnioną dla ruchu koronę o długości 270,0 m i i szerokości 7,5 m. Wybudowanie tej pięknej kamiennej konstrukcji zlecono firmie Guido Simon. Zapora powstała pomiędzy wniesieniami Korzec i Górą Zamkową. Budowę ukończono bardzo szybko, jak na owe czasy, bo już w 1912 roku. Uroczyste otwarcie i przekazanie do użytku w obecności cesarza Wilhelma II obyło się 16.11.1912 roku. Równocześnie z oddaniem zapory oddano również elektrownię wodną wybudowaną u jej stóp. W elektrowni do 2012 roku pracowało 6 turbozespołów o łącznej mocy 7,585 MW. Obecnie (2013 rok) Elektrownia jest modernizowana i unowocześniana. W wyniku wybudowani zapory powstał malowniczo wkomponowany w krajobraz zalew o pojemności 54.000.000 m3 i powierzchni 240 ha. Zapora miała swój chrzest „bojowy” podczas powodzi w 1915 roku. Doskonale się sprawiła i zmniejszyła skutki powodzi. Kolejne powodzie odnotowano tu w 1926, 1930, 1938, 1958, 1977, 1981, 1997 roku.
Zapora w Pilchowicach jest niezwykle malowniczo położona i godna polecenia. Z jej korony doskonale widzimy zalew, stację kolejową osadzoną na skalnej półce, a w oddali stary, stalowy most kolejowy. U podnóża zaś przygniata nas monumentalizm konstrukcji. Miejsce jest niezwykłe, malownicze, jedyne w swoim rodzaju i na pewno godne polecenia. Polecam wybrać się tu jesiennym porankiem, kiedy to towarzyszy nam gra zapachów, a naszym oczom ukazuje się piękny widok, kolorowych liści, które przyozdabiają drzewa rosnące na pobliskich wzgórzach.
autor:Zdrach